Theo Frentrop (1952) is initiatiefnemer en directeur van Theaterwerkplaats Tiuri in Breda (2003) en in Roosendaal (2009). https://www.theatertiuri.nl Sinds 2012 is hij voorzitter van de landelijke Vereniging Ongekend Talent. https://www.verenigingongekendtalent.nl De oudere zus van Theo Frentrop (TF) liep bij haar geboorte een hersenaandoening op als gevolg van zuurstoftekort. Hij groeide met haar -en met zijn andere broer en zussen- op tot haar negende (en zijn 6e) levensjaar. “Toen ze nog bij ons woonde, maar ook daarna, was mijn zus gewoon een van ons, en merkte ik alleen aan de reacties van buitenaf dat mijn zus anders was.” Deze ervaring legde de basis voor de niet aflatende drive in het leven van Frentrop om mensen met een beperking als ‘gewoon een van ons’ te beschouwen. Dus niet als iemand die zorg vraagt van iemand die zorg geeft. Nee! Zij zijn een van ons. Dat betekent: zij hebben net als wij hun beperkingen, (die van hen zijn veelal makkelijker zichtbaar dan die van ons) maar zij hebben ook bijzondere talenten (die wij veel minder of helemaal niet ontwikkeld hebben).
gelijkwaardigheid in praktijk brengen
Frentrop heeft een rijk verleden als heilpedagoog en sociaaltherapeut in verschillende antroposofische instellingen.Hier komt al vroeg zijn fascinatie voor de bijzondere talenten van mensen met een verstandelijke beperking naar voren. Uit zijn aantekeningen over de ervaringen die hij opdoet met het Drie-koningenspel op Overkempe:
“ Wat me opvalt als bewoners en medewerkers samen het spel maken is dat de bewoners het beeld hebben. Hun inbreng is: “zo ziet een koning of duivel eruit”. En inderdaad, in een gebaar of in een houding staat er een koning, een duivel, een schriftgeleerde of Maria. De medewerker is in staat de tekst op zich in te laten werken en te onthouden en veranderingen in het spelconcept beter vast te houden. Samenwerkend ontstaat een krachtig en beeldrijk spel waarin geen sprake is van enige autoriteit, behalve die van de regisseur. De bewoner is werkelijk gelijkwaardig aan de medewerker.”
de wijsheid van het hoger ik van de mens met een beperking
Langzaamaan komt Frentrop meer en meer in contact met het wezen, de individualiteit van de bewoners. TF: “My God, al die jaren heb ik tegen iets aan zitten kijken, maar ik heb het niet echt gezien. De bewoners verstoppen zich naar ons toe, ze vinden het goed wat we doen, laten zich het aanleunen. Maar ik kwam er steeds meer achter, dat er een hele grote intelligentie zit in deze mensen. Ik zie hen als een incarnatie, die erop gericht is liefde en warmte te ontvangen en terug te geven om deze ervaringen in hun volgende incarnatie verder mee te kunnen nemen.
Mijn ervaring is dat zij er meer voor ons zijn dan voor zichzelf. Ze kennen ons egoïsme niet. Zij zijn afhankelijk van mensen die hen vaak niet snappen. Telkens opnieuw stappen ze opnieuw in de ontmoeting. Ik zou na 2 of 3 negatieve ervaringen van misunderstanding niemand meer vertrouwen. Ik ervaar te maken te hebben met mensen die volbewust, liefdevol naar ons kijken.”
liefdevolle overgave aan wat zich openbaren wil
Vanuit dit bewustzijn slaat Frentrop nieuwe wegen in. Hij verlaat de antroposofische zorg. Hij heeft inmiddels enige grote inzichten in zich verzameld die als kompas dienen bij zijn zoektocht naar het geschikte toepassingsgebied. De 10e voordracht uit de Heilpedagogische cursus is hierbij voor hem heel cruciaal. “Steiner benadrukt in deze voordracht dat enkel door een liefdevolle houding, je een oog kunt hebben ‘voor dat waar het op aankomt’. Daar moet je dus heel goed voor waarnemen. Het komt er op aan dat je er door heen kijkt, om te zien wat er aan schort." Steiner zegt : op het moment zelf zal je dan het juiste invallen om te doen. Het is iets dat je niet vooraf hebt verwacht of bedacht. Je moet deze invallen serieus nemen. Je moet jezelf bekrachtigen om ze te kunnen horen en er gevolg aan te geven. Dus niet in het piekeren, en uitspinnen van gedachten vind je wat zich moet ontwikkelen. Maar in de liefdevolle overgave aan wat zich openbaren wil.”
theaterwerkplaats Tiuri
Frentrop richt theaterwerkplaats Tiuri op, en gaat theaterprodukties maken met mensen met een verstandelijke beperking.“Ze hebben mij toegelaten in hun wereld. Omdat ik samen met hen ging spelen. Dat fantasievolle niveau zijn veel volwassenen kwijtgeraakt. Kunstenaars hebben dat nog wel. Daarom geeft die uitwisseling ook zo’n goede combinatie. Zo hebben we de productie Het Oog van Godot samen ontwikkeld en gedanst. Deze coproductie kwam samen met een internationaal dansgezelschap De Stilte tot stand. Dansers van dit gezelschap waren verbaasd, hoe goed onze spelers begrijpen wat zij doen. Iedereen was zwaar onder de indruk van wat hier in een totaalproductie zichtbaar werd.