De Dalai Lama heeft het prachtig gezegd: “The planet does not need more successful people. The planet desperately needs more peacemakers, healers, restorers, storytellers and lovers of all kinds”.
In de vorige nieuwsbrief kwam in het kader van het boekje ‘Het leven kleur geven’ van Annemieke Korte o.a het betrekken van bewoners bij de jaarfeesten aan bod. In het komend jaar zullen we steeds een andere activiteit belichten in onze Nieuwsbrief die het leven van de bewoner kleur kan geven. In deze april nieuwsbrief staat ‘verhalen vertellen’ centraal.
Verhalen vertellen aan zorgvragers
Verhalen tot leven brengen voor zorgvragers, hoe belangrijk is dat? Annemieke Korte zegt het zo in deel 3 over het helend Klimaat. “…. hoe je met een paar zinnen een andere wereld betreedt, daarin bestaat het wonder van verhalen. Iets in jezelf wordt heel stil, zodat je je kunt overgeven aan wat zich in het verhaal ontrolt. Luisteren naar een goed verteld verhaal kan je alles doen vergeten. Je komt ‘op verhaal’. En het samen luisteren naar het verhaal schept een band onder de toehoorders. In veel verhalen zoals sprookjes of legenden, zitten ook wijsheden verborgen die je niet hoeft uit te leggen.”
De verborgen wijsheid van verhalen
Hoe zit dat dan precies met die werking van die verborgen wijsheid?
Wim Wolbrink van de Nationale vertelschool zegt hierover: “Verhalen, sprookjes, sagen, mythen en legendes zijn een prachtig medium om je in de relatie kosmos-mens verdiepen. De kosmos is te groot en te machtig om je er bewust van te zijn. De mens kan een sprankje daarvan beleven op een indirecte manier, door het verhaal. Als voorbeeld van diep verborgen wijsheid noemt hij het sprookje van de gebarsten kruik.” (Zie tekst van dit sprookje in aparte veldverkenning op de website.)
Mensen met een verstandelijke beperking genieten van verhalen
Wim Wolbrink is al behoorlijk wat jaren beroepsverteller, en richtte samen met Frans de Vette de nationale vertelschool op. Samen met anderen geven zij diverse workshops, trainingen en lezingen waarin de kunst van het vertellen centraal staat. “Mensen zijn deze kunst een beetje kwijtgeraakt”, zegt hij. “De enige plaats waar vertellen nog in de beroepsopleiding zit, is op de vrije school PABO. En dat is heel treurig, want verhalen hebben aan zoveel mensen iets te bieden! Ook en juist aan mensen met een verstandelijke beperking! In sprookjes zitten zulke hartverwarmende genezende beelden, waar zij zo intens in kunnen meeleven, als je pure en eenvoudige verhalen uitkiest.”
Verhalen zijn een tegenwicht in een digitaal tijdperk
Wolbrink geeft nog een andere reden aan waarom het verhalen vertellen in deze tijd zo belangrijk is. " In deze tijd, waarin alles in een hoog tempo gaat en steeds meer digitaal wordt, nemen we steeds meer vluchtige informatie tot ons waarmee we ons weinig verbinden. Wanneer we naar een verhaal luisteren, bestaat er even geen tijd en ‘voeden’ we ons met informatie waarin we ons herkennen, waarvan we kunnen leren of waarmee we ons kunnen ‘vullen'."
De interactie met de toehoorder is essentieel voor de verteller
Heel belangrijk vindt Wolbrink de interactie van verteller en toehoorders, die maken mede ‘het verhaal’. “Het vertellen van een verhaal, zonder contact met je publiek, wordt nooit een goed verhaal.”
Dit wordt onderschreven door de neuro-econoom Paul Zak. Hij heeft ontdekt dat het aanhoren van een verhaal ervoor zorgt dat ons lichaam cortisol en oxytocine vrijgeeft. Die chemische stoffen lokken het unieke menselijke vermogen uit om een verbinding aan te gaan, zich in te leven en betekenis te geven.
Waarom kan een goed verteld verhaal je raken?
“Wanneer we een verhaal vertellen, spreken we veel meer aan dan alleen onze ratio. Een verhaal bestaat uit beelden en werkt daardoor dieper op ons in. Onze innerlijke belevingswereld, ons hart en onze ziel worden geraakt. Daardoor blijft een verhaal ook vaak veel langer hangen dan bijvoorbeeld een PowerPointpresentatie.”
Wat brengt het vertellen de verteller zelf?
“Hoe blij mensen hiervan worden! Ze gaan open, ze worden creatiever en losser. Ze worden dubbel gevoed. Enerzijds door de kunst van het vertellen. Het plezier dat het geeft, het vrij jezelf laten zien in een verhaal. En ook door de inhoud van het verhaal. De beelden die zo dichtbij jou als verteller komen, die zo voelbaar zijn. En de rijke schatten die je met je meeneemt, zolang je met zo’n verhaal rondloopt."
Meer weten over de kunst van het vertellen?
Op zoek naar mooie verhalen?
Danja van der Meer